Հայ Ժողովրդի համար այս պատերազմը Հայրենականի իմաստ ուներ․ հայ պատմաբան
Հայաստանում նշում են Հայրենական մեծ պատերազմի ավարտի 76-ամյակը:
Հայաստանի քաղաքացիներից գրեթե յուրաքանչյուր հինգերորդը մեկնել է ռազմաճակատ: Պատերազմի բոլոր տարիների ընթացքում խորհրդային բանակում մոբիլիզացվել է 500 հազար հայ: Վեց հայկական ազգային դիվիզիաներ մասնակցեցին Հայրենական մեծ պատերազմին:
Հայրենականի տարիներին հայ ժողովուրդը Խորհրդային Միությանը տվեց հաղթանակի հինգ մարշալ. Իվան (Հովհաննես) Բաղրամյան – Խորհրդային Միության մարշալ, Իվան Իսակով (Հովհաննես Իսահակյան) – Խորհրդային միության նավատորմի ծովակալ, Համազասպ Բաբաջանյան ՝ Խորհրդային Միության զրահատանկային զորքերի գլխավոր մարշալ, Սերգեյ Խուդյակով (Արմենակ Խամփերյանց) – ավիացիայի մարշալ․ Սերգեյ Աղանով – ինժեներական զորքերի մարշալ:
Պատերազմին մասնակցության համար ավելի քան 66 հազար հայ առաջադրվել է տարբեր պետական մրցանակների: 107 զինվոր և սպա ստացել են Խորհրդային Միության հերոսի կոչում, ընդորում՝ Հովհաննես Բաղրամյանը և Նելսոն Ստեփանյանը երկու անգամ են ստացել Հերոսի կոչում: 27 հայ շնորվել է Փառքի շքանշանի ասպետի կոչում: Պատերազմի տարիներին ԽՍՀՄ հերոսների թվաքանակով Հայաստանը զբաղեցնում է 6-րդ տեղը: «Ջեյրան Մեդիա» մամուլի ակումբի հետ զրույցում ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի փոխտնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Կարեն Խաչատրյանը նշեց, որ հայ ժողովրդի ներդրումը ոչ միայն ԽՍՀՄ-ում, այլ նաև ամբողջ աշխարհում շատ մեծ է:
«550 հազարից մինչև 600 հազար հայ մասնակցեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին: Շուրջ 100 հազար հայ դաշնակիցների բանակներում կռվեց ֆաշիստական կոալիցիայի դեմ: Կորուստները նույնպես շատ մեծ են. Զոհվել է ավելի քան 200 հազար հայ: Այսպիսով, հայերի ներդրումը ընդհանուր Հաղթանակում առավել քան նշանակալի է:
Հայ ժողովրդի համար այս պատերազմը Հայրենականի իմաստ ուներ: Այս մասին վկայում է հայերի այսքան մեծ թվով մասնակցությունը», – ասել է փորձագետը:
Ժամանակակից աշխարհում ակտիվորեն վարվում են տեղեկատվական պատերազմներ, այդ թվում ՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի թեմայի շուրջ: Ոմանք կասկածի տակ են դնում Խորհրդային Միության և Ստալինի դերը ՝ նրանց ներկայացնելով որպես զավթիչներ: Ըստ պատմաբանի, այս ամենը չունի պատմական փաստաթղթային հիմք, և դա քարոզչություն է նախկին Խորհրդային Միության և Ռուսաստանի Դաշնության դեմ, ուստի Արևմուտքը ցանկանում է նսեմացնել Խորհրդային Միության և սովետական ժողովրդի դերը Մեծ Հաղթանակում:
«Արևմտյան շրջանակները և որոշ պատմաբաններ, քաղաքագետներ և քաղաքական գործիչներ կեղծում են ոչ միայն պատերազմի ընթացքը, այլև նախապատմությունը, ավարտը և ցանկանում են նվազեցնել խորհրդային ժողովրդի արժանիքները այս Մեծ հաղթանակում:
Եթե խոսենք նախապատմության մասին, ապա նրանք առաջին հերթին պետք է հիշեն Մյունխենի համաձայնագիրը, որից սկսվեց Հիտլերի այդ ագրեսիվ քաղաքականությունը, և որը հանգեցրեց Երկրորդ աշխարհամարտին: Իսկ Խորհրդային Միության և նացիստական Գերմանիայի միջև միմյանց վրա չհարձակվելու պայմանագիրը հակակշիռ էր Մյունխենի համաձայնագրին:
Այսօր Արեւմուտքը հիմնական ներդրումը վերագրում է դաշնակից ուժերին ՝ երկրորդ ճակատի բացմանը: Իհարկե, սա շատ կարևոր էր, բայց մենք համոզված ենք, որ հիմնական ներդրումն ունեցավ Խորհրդային Միությունը, և Արևմուտքը երկրորդ ճակատ բացեց, երբ պարզ դարձավ, որ նացիստական Գերմանիայի օրերը հաշված են:
«Նրանք ուզում են մեր հաղթանակած ժողովուրդներին զրկել պատմությունից, հաղթողի զգացումից: Սա նրանց հիմնական խնդիրն է: Բայց դրանք ձախողվում են և չեն հաջողվի, քանի որ այս Մեծ Հաղթանակը համաշխարհային նշանակություն ունի:
Հայ ժողովրդի համար վիթխարի նշանակություն ունեցավ հաղթանակի զգացումը: Շարքային հայ զինվորը, որպես Կարմիր բանակի շարքերում հաղթող, ազատագրեց եվրոպական երկրները և հասավ Բեռլին: Եվ մենք հպարտ ենք դրանով: Ժողովուրդը պատվում է իր հերոսներին, և մենք պետք է ամեն կերպ դիմակայենք պատմության վերաշարադրմանը», – եզրափակել է Խաչատրյանը:
